Değişim Yapma İsteğimize Engel 10 Neden
Eğer sadece bilgi cevap
olabilseydi, herkes milyoner olurdu -Derek Siver
Hepimizin, ben dahil, hayatımızda
yapmak istediğimiz değişiklikler var. Ancak yapmak çok zor. O kadar zor ki
bununla ilgili dünyada kocaman bir endüstri var: kitaplar, çalışmalar, gruplar,
eğitimler… ve buna rağmen biz hâlâ zorlanıyoruz.
Bu yazımda sizinle en yaygın
nedenleri paylaşmış olacağım, değişim yapmak istediğimiz halde neden
yapamadığımızı. Benim inanç sistemimde durumunu anlamak netlik ve eylem
getirdiğini inancı vardır.
Çünkü değişimleri yapmaya
uğraştığımızda, mücadele ettiğimizde ve yapamadığımızda daha çok karmaşa ve
zorluğu hayatımıza getirdiğini çok net biliyorum, ne kadar çaresiz duruma
insanı sokabiliyor.
Tabi ki sadece “anlama” seviyesinde
bırakmamamız gerekiyor. Ama adım atabilmek, eyleme geçebilmek için önemli. O
zaman başlayalım.
1. Konforlu alan olmazsa olmaz.
Değişiklik yapmak her zaman
konforsuz olur. Değişim bazen tehlikeli görünebilir, sonuçlar belli değildir ve
aynı zamanda uzak kalmaya çalıştığımız bazı deneyimler de getirebilir:
yargılama, dışlanma, başarısızlık… Kendimin hayatımda değişime kapı açmam için
Srinivas Rao nun sözü bana çok iyi gelmişti: Değişiklik sen onu ne kadar
istediğini ilgili değildir, değişiklik yaratırken onu yapabilmek için ne kadar
rahatsız olduğunla ilgilidir.
2. Değişiklikler enerjisi harcatır
Sıkıntılı durumda olsak da ama
bildiğimiz, her zaman yaptığımız şeyleri yapmaya devam etmek bizim zihnimiz
için en güvenli alandır. Alışkanlıklarımızda değişiklik yapabilmek gerçekten
çok bilinçli şeklinde yaklaşmak gerekebiliyor, çok enerji harcamak gerekiyor.
Eğer bu enerjiyi bu alanda harcamaya hazır değilsen o zaman değişiklik
oluşturmak imkânsız hale geliyor.
İlk önce değişiklik yapmak için
gücünüzü harcamanız gerekeceğini kabul edin ve kendinize yardım edin. Yaratmak
istediğiniz değişim sizin için ne kadar önemli olduğunu değerlendirin ve ona
göre harekete geçin
3. Bilinmezlik korkusu ile karşı karşıya geldiniz
Bu değişikliği yaptığınızda
hayatınız nasıl olacak? Çoğu zaman bizim odak noktamız olumsuz yanlarda oluyor:
Eğer başaramazsam ne olacak o zaman? Ya çalışmazsa?
Bunun dışında bir de bilinmezlik
korkusu bize engel olabiliyor. Ve bu korku tam ters bir yandan işliyor: Eğer
başarırsam o zaman ne olacak? Ya hayatımın tüm alanlarımı etkilerse? Ya
yaptığım değişiklikler beğenmezsem ve onlardan keyif almazsam? Ya
değişiklik yaparım, sonra elde ettiğim her şeyi kaybederim ve başladığım
noktaya geri dönerim? Ya benim partnerim/çocuklarım/ annem/ babam/arkadaşlarım
değişikliği beğenmezlerse?
Hatırlamamız gereken bir şey var.
Her ne kadar başarılı olsak ta, istediğimizi hayatımıza dahil etsek te,
bilinçaltımızda bulunan algoritmalar kendileri hatırlatır eğer onları yeni
algoritmalarla değiştirmezsek: eskileri özlem duyabiliriz, başka bir yolu var
mıydı, başka olasılıkları kullansaydım daha başarılı olur muydum?
Bu sesler, sorular olacak. Sadece
farkına varın.
4. Aynı anda birçok şeyleri değiştirmeye çalışıyorsunuz
Aslında istediğini yapabilirsin,
ama aynı anda hepsini değil. Eğer hayatımızın birçok alanında aynı anda
değişim yaratmaya kalkışırsak içsel baskı hissedebiliriz. Ve bu baskıdan kaçmak
için zihin mutlaka bir yolunu bulur.
Bir tane değişiklik oluşturmak,
küçük olanı bile, enerjimizi, dikkatimizi, gücümüzü isteyebilir. Tabı ki neler
değişebilir hayatımda farkındalığa sahip olmak harika bir şey. Ancak zamanınız
olduğunu hatırlayın. Yavaş, istikrarlı süreç,hızlı ve anlık değişimlerden daha
etkilidir. Uzun koşuya kendinizi hazırlayın.
5. Desteği ve taktiri yanlış insanlardan bekliyorsun
Desteğe sahip olduğumuzda
değişiklikler yapmak çok daha kolay oluyor. Planladığımız değişim ne kadar
büyük ise o kadar fazla desteğe ihtiyaç duyarız. Ve bizim için önemli bir
şeyde değişiklik yaptığımızda, sağlık, kariyer, yaşam şekli, maddi gelir, emin
olmak istiyoruz bu desteği alabileceğimize.
Doğal olarak desteği ilk aradığımız
alan ailemiz ve arkadaşlarımız oluyor. Ama bu destek kaynağı her zaman en iyi
destek olmayabilir, özellikle değişiklik yapmak istediğiniz alan onların da
sahip olduğu alışkanlıkları etkiliyor ise ve onlar senin yolculuğa katılmak
istemiyorlarsa.
Tabi ki kendi planları onlarla
paylaşma demiyorum, sadece bilin ki onların duygular sizinle aynı olmayabilir.
Onlar kendine göre farklı korkulara sahip olabilirler.
Destek bizim tanıdığımız bildiğimiz
kişilerden gelmeyebilir. Bize örnek olabileceği kişi tanıdık olası gerekmiyor.
Belki daha önce kendi hayatında bu yolculuğu tamamlayan ve insanlarla paylaşan
biri de olabilir.
Doğru destek bulmak, sizinle farklı
bakış açısı sahip insanları hayatımızdan çıkartmak anlamına gelmiyor. Farklı
bakış açıları dinlemek bazen çok faydalı olabilir, çünkü bizim göremediğimiz
farkında olmadığımız alanları aydınlatabilir ve daha derin ve verimli
atabileceğimiz adımları oluşturabilir. Ancak emin olmamız gerekiyor desteğimizi
aradığımız kişiler yapmak istediğimizi şeyi bırakmamızı bizi zorlamadığını.
6. Değişikliklerin çok kolay ve bir anda olacağını
bekliyorsunuz.
Bazı değişiklikleri yapabilmek
gerçekten çok kolay, ama çoğu hiç de değil. Ve değiştirmek istediğimiz olan
hangi kategoriye girer ön görmek bazen zor olabiliyor. Teoride çok basit olarak
görünen gerçekte düşündüğümüzden daha farklı olabilir. Ama bu normal bir
şeydir. En iyisini umut en ve sağlam planı yap. Eğer zor olacağını düşüncesi
ile başlarsak zor olur gerçeği de unutmamak gerekiyor.
Aslında değişime adım atarken Ben
yapabilirim inancı ile atmak en iyisi, hızlı veya yavaş, kolay veya
zor olacağını beklentileri girmeden.
Değişimlere adım atarken
planlamanız gereken çoğu zaman unutulan bir nokta var: eğer planımdan
uzaklaşırsam, istikrarımı, motivasyonu kaybedersem, kendimi yorgun hissedersem
ne yapacağım? Eğer eski davranışlarıma dönüş yaparsam olmak istediğim yola
tekrar nasıl döneceğim?
7. Değişikliği yaratmak isteğiniz nokta “Şimdi sahip
olduğum şey yeterince iyi değil“
Değişiklik yapma isteği genellikle
hayatımızda tam olarak umduğumuz gibi bir şey çalışmadığı farkındalıkla başlar.
Belki diplere battık, belki kendimize baktığımızda “Bu kadar yeter“ dediğimiz
oluyor.
Eğer değişikliği yaratmak
istediğimiz alan bize kendimiz hakkında kötü düşünmemize yol açtı için değişime
gidiyorsak, korku ve endişe yola kapılmak kolay oluyor.
Belki de değişikliği yapmadığımız
sürece yeterince iyi olmadığımızı inanıyoruz, belki zorlandığımızı başka
insanlar öğrenirse bizi yarılacağını inanıyoruz, belki de kendimize koyduğumuz
şartlar yerine getirdiğimiz zaman kendimizi beğeniyoruz…
Korkudan, yetersizlik hissinden,
başarısızlık hissinde hedef belirlemek boşuna harcanmış kaynak olacağını bence
artık anladık. Çoğu zaman unuttuğumuz önemli nokta hatırlatmak istiyorum:
Hem kendimizi kabul edebiliriz hem
de hala yapmak istediğimiz işler olabilir, hala gelişebiliriz, yeni şeylere
adım atabiliriz. Zaten yeterli olduğumuzu inanabiliriz ve kendi
potansiyelimizi, yeteneklerimizi geliştirebiliriz.
8. İç yargıcınızın hayatınızı yönetmesine izin
veriyorsunuz
Bizim iç yargıcımız bizi aslında
kendi bildiği şekilde korumaya çalışıyor, ancak genellikle iyilik yerinde daha
çok zarar yaratıyor. Eğer içimizden gelen sesin söylediği: boşuna uğraşıyorsun,
zaten yapamazsın, bu hiçbir zaman değişmez dinlemeye devam edersen değişikliği
hiçbir zaman yapamazsın.
İç yargıç ile başa çıkabilmek için
tek yöntem yoktur. İçsel çalışma yaparak, iç yargıcın bizi neyden korumaya
çalıştığı bulabilmekle başlar. Ama bu süreçte iç yargıca sınır çizebilirsiniz
ve onun sesi olmasaydı Ben kendimi nasıl motive ederdim? Sorusu
ile başlayabilirsiniz.
9. Onaylama ihtiyacınız var
Çoğu bilgi dış dünyadan inandığımız
şeylerin prizmasından görebiliyoruz. Bazı durumlardan bu gerçekten çok yarımcı
oluyor başarıya giden yolunda, mesela En iyisine layık olma inancı çok katkı
olabilir. Maalesef bu durumun olumsuz yanı da var. Eğer Ben yeterince
iyi değilim inancı varsa zihnimizin algoritmasında bunu bize tekrar ve
tekrar hatırlatmak için etrafımızda durumlar oluşur.
Değişiklik yapma konusunun
perspektifinden bakarsak bu duruma hiç de iç açıcı şeyler göremeyebiliriz.
Zihnimizin bir köşesinde Ben bunu yapamam inancı varsa
değişiklik yaratma çok zor olacaktır.
Bir sonraki kez karşınıza çıkan bilgiler
sizin değişiklik yaratmak istediğiniz alanını nasıl etkilediğini fark edin ve
gözlemleyin. Yapabilirsin mi söylüyor, yoksa yapamazsın mı diyor?
10.Her şeyi kontrol etmeye çalışıyorsunuz
Her şeyi ön görmek, her şeye hazır
olmak, her şeyi düşünebilmek imkânsız.
Değişken durumlara katı olduğumuz
sürece kendi hayatımızda değişiklik yapmak için adım atmak da gerçekten zor.
Her ne değişikliği hayatınıza
getirmek istiyorsanız, her ne planınız varsa sizin, gerçekleştirmek için şunu
hatırlayın: değişim şimdi başlayabilir. Saat kaç olursa olsun. Sabah erken
saatinde de akşam geç saatlerinde de. Pazartesi veya perşembe beklemeniz
gerekmiyor.
Biri gelse ve size dese: Bugün
hayatının geri kalanın ilk günün! Hayatınla ne yaparsınız?
Sevgi ile olun, Tetyana
